۸ پرونده قصاص در سمنان به صلح انجامید

به گزارش خبرگزاری فارس از سمنان، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدصادق اکبری، رئیس‌کل دادگستری استان سمنان صبح امروز در چهارمین همایش استانی «ستاد صبر» که در سالن شهید بهشتی سمنان برگزار شد، با بیان ضرورت گسترش نهادهای جایگزین حل اختلاف و تقویت سازوکارهای صلح و سازش، بر نقش بی‌بدیل این ساختارها در کاهش تنش‌های اجتماعی و پیشگیری از افزایش ورودی پرونده‌ها به محاکم تأکید کرد و صلح‌یاران را «ستون آرامش اجتماعی» و «بازوی اصلی مردمی‌سازی عدالت» دانست.

وی با اشاره به پیشینه تاریخی این نهادها در فقه اسلامی گفت: بسیاری از نظام‌های حقوقی دنیا امروز نهادهایی مثل میانجیگری، داوری و سازش را به‌عنوان جایگزین دادرسی رسمی معرفی می‌کنند و مدعی‌اند از کشورهای دیگر الهام گرفته‌اند؛ در حالی که این مفاهیم ریشه‌دارترین آموزه‌های اسلام و فرهنگ قرآنی ماست. رئیس‌کل دادگستری استان سمنان افزود: اسلام، پیشگام سازوکارهای صلح و برداشتن کینه‌ها است و همین مبانی باید چراغ راه ساختارهای قضایی کشور باشد.

اکبری صلح و سازش را کارآمدترین روش جلوگیری از تنش‌های مزمن اجتماعی دانست و اظهار کرد: اختلافات حل‌نشده، کینه و دشمنی ایجاد می‌کند و گاهی به جرائم سنگینی مثل قتل می‌انجامد؛ اما حضور صلح‌یاران و میانجی‌گران می‌تواند پرونده‌هایی که با خشم آغاز می‌شود را با لبخند پایان دهد.

وی تصریح کرد: در بسیاری از پرونده‌ها، برخی متهمان حتی با وجود بازداشت موقت حاضر به سازش نمی‌شوند و همین موضوع بر شدت کدورت‌ها می‌افزاید؛ اما فرآیند میانجیگری و گفت‌وگو می‌تواند این چرخه خطرناک را متوقف کرده و از شکل‌گیری پرونده‌های بعدی جلوگیری کند.

رئیس‌کل دادگستری استان سمنان، کاهش هزینه‌های دادرسی را یکی از مهم‌ترین مزایای نهادهای جایگزین رسیدگی قضایی دانست و افزود: در پرونده‌های قضایی، طرفین باید هزینه دادرسی، کارشناسی، وکالت و… بپردازند و گاهی زیان‌های ناشی از تعطیلی کسب‌وکار یا از دست دادن فرصت‌های مالی، سنگین‌تر از هزینه‌های رسمی است؛ در حالی که صلح و سازش، بار مالی این روند را به نزدیک صفر می‌رساند. وی تأکید کرد: افزایش مشارکت مردمی در حل اختلافات، موجب ارتقای سرمایه اجتماعی، اعتماد عمومی و سبک‌سازی بار دستگاه قضایی می‌شود.

رئیس‌کل دادگستری استان سمنان با تشریح عملکرد هشت‌ماهه شوراهای حل اختلاف سمنان بیان کرد: تعداد ۲۴ هزار و ۴۵۲ پرونده مورد رسیدگی قرار گرفت و ۱۱ هزار و ۱۲۲ پرونده به سازش کامل و رضایت طرفین منجر شده است. اکبری این عملکرد را «پیشگیری قابل‌مصالحه از تشکیل ده‌ها پرونده در شعب قضایی» دانست و آن را نشانه قدرت نهادهای مردمی حل اختلاف ارزیابی کرد.

وی با تشریح عملکرد ۱۶ شعبه فعال دادگاه صلح استان سمنان در هشت‌ماه سال ۱۴۰۴ گفت: در این مدت ۲۴ هزار و ۳۶۵ پرونده وارد دادگاه‌های صلح شده و ۲۵ هزار و ۹۶۹ پرونده مورد رسیدگی قرار گرفته است. رئیس‌کل دادگستری استان سمنان ادامه داد: این آمار نشان می‌دهد عملکرد دادگاه‌های صلح نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰۶ درصد رشد داشته؛ به بیان دیگر، افزون بر رسیدگی کامل به تمامی پرونده‌های وارده، حدود ۶ درصد از موجودی سال قبل نیز کاهش یافته است.

اکبری افزود: از مجموع پرونده‌های ورودی، ۵۱ درصد با گزارش اصلاحی و سازش قطعی پایان یافته و میانگین زمان رسیدگی نیز ۴۰ روز است که برنامه‌هایی برای کاهش بیشتر آن در حال اجراست. وی همچنین به هشت پرونده قصاص در استان سمنان اشاره کرد که با تلاش صلح‌یاران و گذشت اولیای دم به صلح ختم شده و گفت: این موارد از ارزشمندترین دستاوردهای اجتماعی استان و جلوه‌ای روشن از نقش صلح‌یاران در ارتقای امنیت اخلاقی و آرامش عمومی است.

رئیس‌کل دادگستری استان سمنان با اشاره به تجربه برخی کشورهای منطقه گفت: در قوانین برخی کشورها، مفهوم عذرخواهی رسماً به‌عنوان یک نهاد حقوقی تعریف شده است. در فرهنگ اسلامی نیز عذرخواهی نه تنها از شأن انسان نمی‌کاهد، بلکه نشانه عزت درونی و غلبه بر وسوسه شیطان است؛ نهادینه کردن این فرهنگ می‌تواند از شکل‌گیری بسیاری اختلافات جلوگیری کند.

اکبری تأکید کرد: شوراهای حل اختلاف و صلح‌یاران نباید تبدیل به یک نهاد کاملاً اداری شوند؛ این نهاد باید مردمی، معتمد و متکی بر خیران و بزرگان محلی باقی بماند. صلح‌یاران با نیت الهی و جهادگونه، آرامش اجتماعی را تأمین می‌کنند.

وی با قدردانی از متنفذان، صلح‌یاران، کارکنان، اعضا و دبیران شوراهای حل اختلاف و مسؤولان قضایی استان اظهار کرد: با تقویت فرهنگ صلح و سازش، نهادینه‌سازی روحیه عذرخواهی و گسترش کارآمد نهادهای جایگزین رسیدگی قضایی، استان سمنان می‌تواند به الگویی ملی در کاهش ورودی پرونده‌ها، ارتقای آرامش اجتماعی و افزایش رضایت عمومی تبدیل شود.

در پایان مراسم، از متنفذان، صلح‌یاران، کارکنان شوراهای حل اختلاف، دبیران شوراها و مسؤولان قضایی برتر سال ۱۴۰۳ که در گسترش صلح و سازش نقش برجسته داشتند، قدردانی شد. همچنین از یکی از خانواده‌های اولیای دم که با گذشت بزرگوارانه خود زمینه ختم به صلح یک پرونده را فراهم کردند، به‌طور ویژه تجلیل به عمل آمد.

این همایش در آستانه میلاد حضرت فاطمه زهرا(س) و به دعوت حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدصادق اکبری، رئیس‌کل دادگستری استان سمنان، با حضور نماینده ولی‌فقیه در استان و امام‌جمعه سمنان، اعضای شورای قضایی، معاون سیاسی‌ـ‌امنیتی استاندار، فرمانده انتظامی استان، جمعی از روحانیون، مسؤولان قضایی، صلح‌یاران و متنفذان استان و اعضای محاکم صلح و شوراهای حل اختلاف مرکز استان برگزار شد.